PAS OP DE PLAATS VOOR DE CREDITEUR

In het huidige erfrecht is opgenomen de vereffeningsprocedure. Die moet soms worden gevolgd. Dat houdt dan in dat er min of meer wordt afgewikkeld alsof er een faillissement is. Dit betekent dat eerst in kaart moet worden gebracht waaruit de boedel bestaat, dat vorderingen moeten worden geïnd en dat pas daarna kan worden overgegaan tot betaling van crediteuren, als er daarvoor voldoende geld beschikbaar is.

Er zijn overigens crediteuren/schuldeisers van de nalatenschap die niet altijd hoeven te wachten. Dat zijn de separatisten. Zij kunnen separaat van de vereffening of het faillissement hun rechten uitoefenen. Ook zijn er crediteuren die bevoorrecht zijn en als eerste aan bod komen als er geld uitgedeeld kan worden aan crediteuren. Daarnaast bestaan de concurrente crediteuren, ofwel de gewone schuldeisers, zonder specifieke rechten of plichten.

Niet elke gewone crediteur is zich altijd bewust van zijn positie. Onlangs bleek dat maar weer eens. Een incassobureau vond dat een vereffenaar moest betalen en wilde slechts uitstel van betaling toestaan onder een voorwaarde, namelijk dat er zekerheid werd gesteld voor de volledige betaling. Ook werd er gedreigd met een aansprakelijkheidsstelling van de erfgenaam-vereffenaar in privé. Zij benaderde de kantonrechter met het verzoek om in dit kader een aanwijzing te geven. De kantonrechter in Limburg (ECLI:NL:RBLIM:2018:1188) kon zich de vrees van de aansprakelijkheidsstelling goed voorstellen en overwoog dat de erfgename als vereffenaar bezig was met de afwikkeling van de vereffening en dat het stellen van voorwaarden aan een uitstel van betaling niet mogelijk is volgens de wet. Dit nu door de erfgenamen beneficiair was aanvaard, de erfenis als gevolg daarvan een afgescheiden vermogen vormt en daarvoor geldt dat schuldeisers tijdens de vereffening een pas op de plaats dienen te maken en de vereffening van de nalatenschap dienen af te wachten. Dit had anders kunnen zijn als de vereffenaar de vereffening niet naar behoren aanpakte, maar daarvan was in dit geval geen sprake.

Hoofdregel is dus dat de gewone crediteur van een nalatenschap eerst de afwikkeling van de vereffening moet afwachten voordat hij aanspraak kan maken op betaling.

Mathieu Schipper
Advocaat, Schipper en Lof advocaten te Alkmaar